Ku wa gatandatu, tariki ya 24 Kanama 2024, ku ngabo z’Amerika z’ingabo z’igihugu cya Arizona ziyobora ba mukerarugendo baguye mu mutego w’umwuzure muri UH-60 Blackhawk, ku kigo cya Havasupai i Supai, muri Ariz. (Maj. ntibisanzwe mubihe by'imvura yo mu cyi kubikwa kwa Havasupai, kamwe mu turere twa kure cyane two ku mugabane wa Amerika ukurura abashyitsi ku isi.
Ariko noneho, umuvuduko w'amazi wohereje ba mukerarugendo babarirwa mu magana biruka bajya ahantu hirengeye - bamwe bari mu mwobo no mu buvumo bwo ku nkuta za kanyoni - byahindutse byica. Umugore yatwawe yerekeza ku ruzi rwa Colorado muri Grand Canyon, akora ku gikorwa cyo gushakisha no gutabara umunsi wose cyakozwe na serivisi y’igihugu cya parike mu bidukikije bidasanzwe bitagerwaho na terefone zigendanwa, muri kanyoni zo mu butayu zagerwaho n'amaguru, inyumbu cyangwa kajugujugu. Nyuma y'iminsi itatu n'ibirometero 30 kumanuka, itsinda ryimyidagaduro yimyidagaduro yakemura ikibazo. Nyuma, abarokotse nabatabazi batsimbaraye ku nkuru z’akababaro basangiye, gushimira no kubaha amazi yahindutse urugomo rutunguranye.
Imvura yabanje, hanyuma akajagari
Umunsi w’umwuzure w’umwuzure watangiye mbere yuko bucya ku bamotari bamanuka muri kanyoni nziza cyane ku rugendo rw'ibirometero 13 mu nzira nyabagendwa berekeza mu mudugudu rwagati muri Havasupai.
Kuva aho, ba mukerarugendo bagenda berekeza ku ndobo zabo - urukurikirane rw'amasumo meza cyane hamwe n'ikibuga cyo ku nkombe. Amazi ya kanyoni ubusanzwe amazi yubururu-icyatsi akurura ba mukerarugendo baturutse kwisi.
Umuvuzi w’umubiri Hanna St. Denis, ufite imyaka 33, yavuye i Los Angeles kureba ibitangaza nyaburanga mu rugendo rwe rwa mbere yaraye apakiye mu gikapu, ari kumwe n’incuti ye, akubita inzira mbere yuko bucya ku wa kane ushize maze agera ku ndunduro y’amazi atatu y’ikirenga kugeza saa sita.
Imvura ihamye yageze. Munsi ya Beaver Falls, koga yabonye umuyoboro wihuta. Amazi yatangiye kumera kuva kurukuta rwa kanyoni, asibanganya amabuye mugihe umugezi wahinduye ibara rya shokora hanyuma ukabyimba.
Mutagatifu Denis yagize ati: "Byari bimeze buhoro buhoro bigenda byijimye ku nkombe no kwaguka, hanyuma tuvayo." We hamwe nabandi bamukerarugendo bazamutse ingazi ahantu hirengeye nta nzira yamanuka amazi yazamutse. “Twarebaga ibiti binini bikurwa mu mizi, mu butaka.”
Ntabwo yari afite uburyo bwo guhamagara ubufasha cyangwa ngo abone hafi ya kanyoni ikurikira.
Mu kigo cyari hafi aho, Michael Langer w'imyaka 55 y'amavuko wa Fountain Hills, muri Arizona, yabonye amazi yinjira muri kanyoni avuye ahandi.
Langer yagize ati: “Nyuma y'amasegonda icumi, umwe mu bagize umuryango yaje yiruka anyuze mu nkambi avuza induru ati: 'Umwuzure wa Flash, kwimuka byihutirwa, wirukira ahantu hirengeye.'
Hafi aho, Isumo rya Mooney ryatontomye ryiyongera cyane ku buryo butangaje, kubera ko ba mukerarugendo barohamye berekeje mu gipangu kiri hejuru maze bishyira mu kato.
Ibimenyetso by'akababaro
Kugeza saa 1h30 z'umugoroba abayobozi muri parike nkuru ya Grand Canyon yegeranye nubutaka bwa Havasupai batangiye guhamagarwa numubabaro n’ibikoresho bifitanye isano na satelite bishobora kohereza ubutumwa bwa SOS, ubutumwa bugufi ndetse no guhamagara amajwi aho telefoni zigera.
Umuvugizi wa parike, Joelle Baird yagize ati: "Ubunini bw'iyo kanyoni, biragoye cyane kubona itumanaho; nta bwumvikane busobanutse bw'ubuzima bw'abantu bwatakaye cyangwa bwakomeretse mu ntangiriro."
Iyi parike yahanganye na raporo zirenze urugero z’abantu bahitanwa n’abantu benshi ariko yemeza ko ibintu biteye ubwoba. Ba mukerarugendo babiri - umugabo n'umugore - bari batwawe n'umwuzure w'amazi ubwo bagendaga hafi y'aho Havasu Creek yiroha mu ruzi rwa Colorado.
Baird yavuze ko saa yine z'ijoro, ikiruhuko cy’ikirere cyemereye parike kohereza kajugujugu no gutegura irondo ryihuta muri ako gace.
Muri iryo joro, Andrew Nickerson, umugabo, yatoraguwe n'itsinda ryarimo ibirometero 280 by'umugezi unyura muri Grand Canyon.
Nyuma Nickerson yanditse ku mbuga nkoranyambaga ati: "Nari amasegonda make y'urupfu igihe umuntu utazi umuntu yasimbukaga ava mu ruzi rwe maze agashyira ubuzima bwe mu kaga nta gutindiganya ngo ankize mu mazi yari yuzuye."
Umugore we, Chenoa Nickerson w'imyaka 33 y'amavuko, yajyanywe mu muyoboro munini w'uruzi kandi ntirumenyekana. Itangazo ryo gushakisha ryasohotse kuwa gatanu kuri brunette yabuze, muremure n'amaso yubururu. Kimwe na ba mukerarugendo benshi i Havasupai, ntabwo yari yambaye ikoti ry'ubuzima.
Igihe cy'umwuzure
Umuhanga mu bumenyi bw'ikirere muri Leta ya Arizona, Erinanne Saffell, yavuze ko umwuzure w’umwuzure wanyuze muri kanyoni wari uremereye ariko ko udasanzwe, kabone niyo hatitawe ku bushyuhe bw’isi bwatewe n'abantu bigatuma habaho ubukana bukabije bw’ikirere.
Ati: "Ni bimwe mu bihe byacu by'imvura kandi iyo mvura igwa kandi ikaba idafite aho ijya, bityo ikaba ishobora guhita igatera kandi ikangiza byinshi ku bantu bari mu nzira".
Turashobora gutanga ibyuma bitandukanye byo kugenzura hydrologic, kugenzura neza-igihe nyacyo cyo kugenzura amakuru y’umuvuduko w’amazi :
Igihe cyo kohereza: Nzeri-02-2024